Der Betende Knabe

Het originele beeld van Der Betende Knabe was in de negentiende eeuw net zo beroemd als de Venus van Milo. De geliefde sculptuur werd geplaatst door Karel de Grote, op het terras van zijn paleis in Potsdam. Vandaag de dag is de sculptuur eigendom van het Berliner Museum.

Der Betende Knabe in Wassenaar is een in gietzink vervaardigde kopie. Het beeld werd tussen 1851 en 1854 op een geprofileerde gemetselde sokkel met een taps toelopende gemetselde zuil geplaatst. Ontworpen door architect Hermann Wentzel als gift van de vrijmetselarij aan Z.K.H. Prins Frederik van Oranje-Nassau.

De problemen

Het oppervlak van de ‘Jongeling’ was van origine galvanisch verkoperd. Een destijds innovatieve maar weinig duurzame behandeling om een bronsimitatie te simuleren. De blootstelling aan de in de lucht aanwezige zouten heeft geleid tot een vergaande ‘electro-chemische corrosie’. Dit heeft als gevolg dat het metaaloppervlak diepe putjes en puistjes kende en sterk was vervuild.

Onze restaurateurs liepen tegen diverse uitdagingen aan bij dit project:

Gietzink was blootgesteld aan de elementen.
Achterstallig onderhoud.
Metselwerk in slechte staat.
Fundatie verzakt.

Dank zij de vaardigheden, kennis en ervaring van onze medewerkers en restauratoren hebben wij het historisch belangrijke sculptuur weer in ere kunnen herstellen.

Der Betende Knabe in ere hersteld

Om het corrosieproces te stoppen en verlies van historisch materiaal tegen te gaan, diende het oppervlak geheel te worden ontdaan van vervuiling en corrosie. Met behulp van conserverende reiniging met laser technologie was dit herstel mogelijk. Door de precisie en controle van de laser maakt het dit mogelijk zonder verlies van historisch materiaal en mechanische schade aan het fragiele oppervlak.

Het onbeschermde en dunwandige beeld vertoonde op verschillende plekken scheuren en ontbrekende delen. Een nieuwe voetplaat is in zink gegoten en aan het oorspronkelijke basement bevestigd. Overige scheuren en naden in het oppervlak, alsmede een afgebroken vinger, zijn op traditionele wijze in zink gegoten en met lood gesoldeerd.

Om het metaal te beschermen tegen weersinvloeden en nieuwe corrosie tegen te gaan, was het noodzakelijk een nieuwe, impermeabele coating aan te brengen. Onderzoek toont aan dat een galvanische verkopering teveel risico op verzwakking van het materiaal zou geven. Na het verwijderen van de corrosie met laserreiniging is het beeld afgewerkt in een bronsimitatie. Vervolgens is het beeld van de jongeling, Der Betende Knabe, met een microkristallijne wax conserverend afgewerkt.

Na documentatie van de historische bouwmaterialen is de gemetselde sokkel met zuil steen voor steen afgebroken. Door de stenen te sorteren was het mogelijk een groot deel van het originele materiaal duurzaam te hergebruiken. Boormonsters van de historisch toegepaste luchtkalkmortel zijn in het laboratorium geanalyseerd en op deze manier is de samenstelling wetenschappelijk achterhaald. Deze gebluste luchtkalk-mortel is in-situ op traditionele wijze bereid en verwerkt naar aanleiding van het onderzoek.

Gebruikte ambachtelijke technieken en innovaties: